‘De verzekeringsmarkt heeft verantwoordelijkheid om toegankelijkheid van advies voor de zwakke consument écht te borgen’

In een wereld waar data een grote rol speelt en artificial intelligence een belangrijke rol gaat spelen, kunnen we steeds beter op individuele basis risico’s inschatten. Dat zet binnen de verzekeringsmarkt flinke druk op het solidariteitsbeginsel. Samen met Richard Meinders, partner van de SVC Groep, gaan we in op de thema’s solidariteit, de advieskloof en belangeloos advies.

Risicosolidariteit

Meinders: ‘Solidariteit is een belangrijke kernwaarde en tevens het fundamentele bestaansrecht voor de verzekeringsmarkt. Voor alle Nederlanders, of je nu jong bent of oud, ziek of gezond, moet het mogelijk zijn om tegen redelijke premies verzekeringen te sluiten. Dat is voor de Nederlandse maatschappij een groot goed. Door de gepersonaliseerde data-analyses en steeds geavanceerdere en intelligentere technieken is het solidariteitsbeginsel steeds vaker onderwerp van gesprek geworden. Het nauwkeurig in kaart kunnen brengen van persoonlijk gedrag leidt tot premiedifferentiatie en het ontstaan van een onrechtvaardigheidsgevoel over premiebetalingen. Geluiden uit de markt dat mensen met een lager risico niet solidair willen zijn met mensen met een hoger risico, zijn zorgelijke ontwikkelingen. We moeten ervoor waken zijn dat er geen Amerikaanse toestanden ontstaan en kwetsbare groepen zich, vanwege onbetaalbare tarieven, geen verzekering kunnen veroorloven. Als verzekeraars dit niet oppakken, dan verwacht ik dat er initiatieven ontstaan in de vorm van kleine coöperaties. Met de digitale mogelijkheden van tegenwoordig is het gemakkelijk peergroepen bij elkaar brengen en samen risico’s te dragen.’

Toegankelijkheid financieel advies 

Meinders vervolgt: ‘Sinds de invoering van het provisieverbod in 2012 staat de laatste jaren ook de toegankelijkheid van advies onder druk. Omdat consumenten nu zelf en direct de rekening voor financieel advies moeten betalen, heeft dit tot gevolg dat grote groepen consumenten geen advies meer inwinnen. Uit de evaluatie van het provisieverbod blijkt dat 52 procent van alle adviseurs aangeeft dat de vraag naar execution only (alleen bemiddelen, zonder advies) is gestegen. Belangrijker vind ik echter dat we hierbij moeten constateren dat de grootste groep die vraagt om execution only, de huishoudens met de lage inkomens is. Juist de meest kwetsbare groep, met over het algemeen relatief weinig kennis van en ervaring met financiële diensten en producten, kiest er dus voor om geen advies te vragen. Simpelweg omdat ze het niet kunnen betalen en dat terwijl zij het juist zo hard nodig hebben. De invoering van het provisieverbod heeft als gevolg dat er minder financiële producten worden afgesloten. Met het risico op onderverzekering of onverzekerbaarheid heeft de verzekeringsmarkt een gemeenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid om de toegankelijkheid van het advies voor huishoudens met lage inkomens écht te borgen.’

Sociaal oogmerk

'Eén van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties is het verminderen van ongelijkheid. De financiële sector kan hierbij een belangrijke bijdrage leveren en daar zijn verschillende mogelijkheden voor te bedenken. Denk bijvoorbeeld aan het spreiden van de betaling van je dienstverlening over bijvoorbeeld maximaal 24 maanden. Als je dit zonder rente en kosten doet, dan is dat tevens toegestaan binnen de Wft. Ook kan je denken aan een solidariteitsopslag in je adviestarieven. Hiermee kan je het advies aan klanten die het echt niet kunnen betalen financieren. We moeten als verzekeringsbedrijfstak gezamenlijk met een sociaal oogmerk aan de slag gaan. Nieuwe wegen inslaan en impact maken, omdat het anders kan’, aldus Meinders.